Als ouder heb je vaak al in een vroeg stadium in de gaten dat er ‘iets’ aan de hand is met je kind. Vermoedens van eventueel dyslexie zijn vaak gebaseerd op ervaringen met oudere kinderen of herinneringen uit de eigen jeugd. Hoe werkt het als je een dyslexietest wil aanvragen? Wie doet, wanneer kan dit, wat moet je als ouder doen?

Eén derde van de kinderen die een ouder heeft met dyslexie, ontwikkelt zelf ook dyslexie. Neem eigen observaties en zorgen altijd serieus en schroom niet ze te delen met de school. Om te voorkomen dat een kind in de knel komt te zitten, is het essentieel om een kind emotionele steun te geven.

Waarom een dyslexietest bij kinderen laten doen?

Er zijn verschillende situaties waarin het handig is om een dyslexietest bij kinderen te doen met als doel een dyslexieverklaring te krijgen:
• Een kind heeft dit nodig om extra begeleiding op school te krijgen voor zijn dyslexie;
• Acceptatie in het feit dat lezen moeilijk gaat;
• Meer begrip vanuit de omgeving van een kind;
• Toegang krijgen tot hulpmiddelen welke worden vergoed door de gemeente (voor 2015 werd dit vergoed door je zorgverzekeraar)
zoals een Daisy-speler.

Wanneer een dyslexietest?

Een school mag een kind doorverwijzen naar een instelling voor een test als een kind drie keer achter elkaar laag scoort op de Cito op de onderdelen lezen of spelling. Het gaat om de zogenoemde DMT toetst, ook wel drie minuten toets, het woordlezen. Behoort een kind op drie achtereenvolgende meetmomenten tot de zwakste 10%, een E of V-score. Of op het gebied van spelling drie achtereenvolgende meetmomenten tot de zwakste 10% (E of V score Cito spelling) en op lezen tot de zwakste 16% (D of IV score).
Na het invullen van vragenlijsten door school en ouders dient er bij de gemeente een beschikking worden opgevraagd, waarna een instantie de test mag uitvoeren.

Wat kun je als ouder in deze fase doen?

Bij een vermoeden van dyslexie is het belangrijk veel te lezen. Probeer dit zo aantrekkelijk mogelijk te maken voor een kind. Kies boeken die hij interessant vindt, stripboeken of korte verhalen doen het vaak goed bij kinderen die lezen niet ontzettend leuk vinden. Tevens moet een kind extra instructie worden aangeboden, alvorens er een test kan worden aangevraagd. Dit moet in het schooldossier of groeidocument worden verwerkt. Tussen een tweede en derde meetmoment ligt hier een belangrijke taak voor ouders om in gesprek te gaan met school over hetgeen “extra” gedaan moet zijn alvorens het traject van een dyslexieonderzoek kan worden opgestart.

Hoe sneller een eventueel dyslexie wordt vastgesteld, hoe sneller een kind geholpen kan worden. En niet onbelangrijk hoe snel een kind zelf zijn of haar leesprobleem een beter plek kan geven.
Er wordt met betrouwbare testen vastgesteld of er sprake is van een achterstand in lezen en spellen. Dit kunnen AVI-toetsen of andere testen zijn die bij de leesmethode horen. Hierbij wordt:
• zowel op nauwkeurigheid als op snelheid van woordherkenning getest;
• vastgesteld dat dit niet komt door een algemeen leerprobleem, een taalstoornis of psychische stoornis;
• gekeken naar de kenmerken van dyslexie die bij de meeste – maar niet noodzakelijk bij alle – leerlingen met dyslexie voorkomen.

Deze kenmerken kunnen zijn:

1. zwakke prestaties bij lezen en spellen;
2. het trage moeizame leerproces doet zich alleen voor bij lezen en spellen en niet bij andere vakken;
3. leesproblemen doen zich voor bij het lezen van woorden en lettercombinaties;
4. de verwerking van spraakklanken gaat moeizaam;
5. letters en cijfers snel snel achter elkaar benoemen gaat moeilijk;
6. visueel-orthografische woordherkenning (spellen) is onnauwkeurig / vertraagd;
7. het koppelen van visueel-auditieve letter- / woordverwerking is verstoord / vertraagd;
   8. problemen met het verbale werkgeheugen;

Voor alle zekerheid: het gaat hier bij de genoemde visuele problemen niet om problemen met het zien, maar om problemen met de verwerking van visuele prikkels in de hersenen. Dus om de herkenning van letter- en woordvormen en om de koppeling tussen letter- en woordvormen met klanken in de hersenen.

We richten ons bij een vermoeden van dyslexie veelal vooral op de problemen die een kind ondervind. Maar sta ook stil bij de positieve kanten van dyslexie. Dit kan een kind enorm helpen zelfverzekerd te blijven of weer te worden.