Kinderen leren al van jongs af aan dat ze in sommige situaties sorry moeten zeggen. Na een ruzie met een ander kind, als ze iets stuk maken of een ander kind pijn doen. Dit lijkt logisch, waardoor het aanbieden van je excuses kun je het weer goed maken. Maar het “dwingen” van een kind om sorry te zeggen, is dat wel een goed idee? Leren ze daardoor verantwoordelijkheid te nemen voor hun gedrag? Of zeggen ze alleen maar sorry om van het gezeur af te zijn?
Wat leert een kind van een verplicht sorry?
Het uiten van een excuus is fijn voor de ander, maar alleen als dit gemeend is.
Soms krijgt een kind op zijn kop omdat ze te vluchtig of ongemeend sorry zegt. Ze moeten de ander aankijken of op een rustige manier sorry leren zeggen. Kunnen we dat wel verwachten van een kind? Wanneer je een kind dwingt om sorry te zeggen, is de kans groot dat een kind dit zegt, terwijl hij het niet meent. Een kind leert dan dat het belangrijker is om je aan regels te houden, dan om te luisteren naar je gevoel.
Een kind gaat sorry laten zeggen om van het gezeur af te zijn. Je leert een kind dat het oké is om oneerlijk te zijn. Je kind krijgt de boodschap: iedereen is tevreden als je sorry zegt, ook al meen je het niet. Een kind leert zo dus precies het tegenovergestelde van wat je zou willen, want hij leert zo namelijk z’n verantwoordelijkheid te ontlopen.
Wat leert een kind niet als hij sorry moet zeggen?
Wanneer een kind gedwongen wordt sorry te zeggen, mis je de kans om over zijn emoties en de invloed daarvan op zijn gedrag te praten. Het is een gemiste kans om gehoord te worden en geholpen te worden met het sturen van hun eigen gedrag.
Sorry laten zeggen is dus eigenlijk geen goed idee. Maar helaas doen we dit vaak massaal.
Wat kun je beter doen?
Hoe zorg je dat een kind meer verantwoordelijkheid neemt voor z’n gedrag.
Praat er over wat er is gebeurt en laten beide kinderen hun verhaal doen. Zo leert je een kind te praten met de ander in plaats van alleen sorry te zeggen. Wijs niet meteen een slachtoffer of dader aan. Leren kinderen te luisteren naar elkaar. Praat over de situatie en geen ze de gelegenheid hun gevoelens van boosheid of verdriet te uiten. Wanneer een kind niet uit zich zelf praat stel dan open vragen of vertel wat jij denkt dat er is gebeurt.
Vraag vervolgens aan een kind hoe hij het weer goed wil maken. Wacht hiermee tot de emoties iets gezakt zijn.
Als de emoties gezakt zijn, kunnen veel kinderen zelf iets bedenken om het goed te maken. Help je kind hierbij door ernaar te vragen. Als een kind dan alsnog sorry zegt, zal het een oprechte sorry zijn.
