Voorlezen wordt in ons land beschouwd als een van de belangrijkste activiteiten voor het bevorderen van taal en cognitieve ontwikkeling van jonge kinderen. Positieve ervaringen met voorlezen stimuleren het (voor)leesplezier en het leesgedrag van kinderen. Maar ze geven ook een stevige impuls aan de leesvaardigheid en woordenschat.
Tijdens het lezen leren kinderen letters herkennen en leren ze begrijpen dat geschreven tekst een representatie is van het gesproken woord. Voorlezen kan kinderen ook leren hoe ze een boek moeten vasthouden, de pagina moeten omslaan en dat ze bij het begin moeten beginnen.
Woordenschat verwerving
Lezen heeft eveneens een belangrijk effect op de woordenschatverwerving. Tijdens een voorleesinteractie met een volwassene kunnen kinderen de betekenis van nieuwe woorden leren. Geschreven taal is vaak complexer dan gesproken taal. Kinderboeken bevatten 50% moeilijkere worden dan televisieprogramma’s die tijdens primetime worden uitgezonden. Lezen stelt kinderen bloot aan dit complexere taalgebruik. Het taalgebruik van volwassenen is vaak moeilijker tijdens voorlezen dan tijdens andere volwassen-kind interactie zoals bijvoorbeeld het bouwen van blokken.
Wanneer kinderen vanaf jonge leeftijd worden voorgelezen blijven de positieve effecten hiervan in stand tot aan de basisschooljaren.
Behalve op de leesvaardigheid, heeft voorlezen ook een positief effect op de literaire competentie en de sociaal-emotionele ontwikkeling van kinderen. De opbouw van de literaire competentie begint op het moment dat kinderen worden voorgelezen. Als er tijdens het lezen aandacht is voor het verhaal en de manier van vertellen, krijgen kinderen inzicht in verhaallijnen. Maar ook de fictieve status en andere functies van taal. Daarnaast draagt het bij aan hun emotionele competentie. Het stelt ze in staat om adequater te reageren op gevoelens van andere mensen.
Enthousiasme voor lezen
Het voor lezen zelf is niet alleen belangrijk, maar het gaat met name om de gesprekken tussen volwassene en het kind tijdens het voorlezen.
De emotionele kwaliteit van de interactie en de discussie rond het voorlezen zijn in principe nog belangrijker dan het lezen zelf. Alleen een tekst horen is vaak voor jonge kinderen onvoldoende om van een boek te kunnen profiteren. Wanneer ouders ondersteuning bieden tijdens het (voor)lezen, door bijvoorbeeld te praten over de plaatjes of vragen te stellen, kunnen ze kinderen enthousiast maken over lezen.
