Ontwikkeling
Primaire reflexen zijn de basis voor een goede ontwikkeling van een kind. Ze vormen als het ware een stevige ondergrond waar weer nieuwe ontwikkelingsfases op gebouwd kunnen worden.
Een reflex is een onwillekeurige, automatische beweging als reactie op een prikkel. We hebben verschillende reflexen actief in ons leven, ook wel de levenslange reflexen genoemd. Als we bijvoorbeeld onze vinger branden gaat er een seintje naar de hersenen en is de reactie daarop dat we onze hand zo snel mogelijk terugtrekken!
Verstoorde primaire reflexen kunnen verschillende oorzaken hebben en voor verschillende problemen zorgen.
Primaire reflexen zijn rond het tweede levensjaar veelal volledig in het lichaam geïntegreerd en dus niet meer actief.
Vanaf het prille begin in de baarmoeder zijn er al primaire reflexen die helpen ons brein te ontwikkelen. Een goede ontwikkeling hiervan is van enorm belang voor motoriek, gedrag, communiceren, sociaal en emotioneel welzijn.
Primaire reflexen worden aangestuurd vanuit de hersenstam, het gedeelte van de hersenen dat verantwoordelijk is voor de overleving. Voorbeelden van deze reflexen zijn o.a. het zuigreflex, grijpreflex en schrikreflex. Als primaire reflexen nog actief zijn wordt de hersenstam gestimuleerd en schiet het lichaam in de ‘vecht-vlucht’ stand. We reageren dan vanuit stress en overleving. Bij goed geïntegreerde reflexen geef je een reactie vanuit je prefrontale cortex waar je de informatie verwerkt en analyseert alvorens een reactie te geven.
Wat gebeurt er als een kind zijn reflexen niet of niet goed heeft kunnen integreren?
Wanneer een kind de stevige basis van goed geïntegreerde reflexen mist, is alles wat je er verder op bouwt wankel. Het actieve reflex zal zich altijd opdringen en verstoort zo het normale functioneren. Het kind zal deze reflexen willen onderdrukken of compenseren wat enorm veel energie kost.
Een kind kan overreageren, helemaal niet reageren of ongecontroleerd reageren op zintuiglijke informatie. Veel voorkomende klachten zijn:
- moeilijk stilzitten;
- struikelen, moeite met evenwicht;
- tijdens het schrijven met het hoofd bijna op de tafel liggen;
- heeft zijn benen om de stoelpoten geklemd;
- is overgevoelig voor labels in kleding, geluid en/of licht;
- bijt op z’n pen, nagels of duimt etc;.
- plast nog regelmatig in zijn broek;
- is “onhandig”, loopt tegen dingen aan, gooit dingen om;
- is onzeker, faalangstig;
- wordt gepest of pest zelf;
- loopt op zijn tenen (letterlijk en figuurlijk);
- heeft zijn emoties niet in balans;
- klaagt over hoofdpijn tijdens het lezen of tv kijken;
- heeft een zwakke pen greep;
- schrikt van harde geluiden;
- slaapt slecht;
- heeft moeite met concentreren.
Problemen met verstoorde primaire reflexen
Er zijn verschillende oorzaken waardoor reflexen soms niet of niet goed geïntegreerd zijn? Dit kan komen door:
- problemen tijdens de zwangerschap, geboorte en/of na de geboorte, denk daarbij o.a. aan geboorte trauma (vacuumverlossing, tangverlossing) en keizersnede;
- emotionele stress van de moeder tijdens de zwangerschap;
- onvoldoende juiste beweging in de baby/peuter tijd. Maxi cosi’s, schommelstoelen, autozitjes etc beperken de bewegingen die juist zo nodig zijn voor de ontwikkeling van de hersenen. Maar denk ook aan het veelvuldig en lang tv kijken, gebruik van Ipad en computers wat behalve invloed op de houding ook negatieve invloed heeft op de hersenen die nog in ontwikkeling zijn;
- elektronische vervuiling, elektromagnetische straling (wifi);
- ziekte, trauma en chronische stress op latere leeftijd.
Lees meer over leerproblemen en primaire reflexen
Ontwikkeling Moro reflex
De Moro is een automatische reactie op een plotselinge verandering in zintuiglijke prikkels. Bij een pasgeboren baby herken je dit aan onverwachte beweging of geluiden. Een baby ademt snel in. Zijn vingers, armen en benen spreiden zich. In de bloedbaan komen adrenaline en cortisol vrij. Vervolgens zal de baby zijn armen over zijn borst sluiten, ademt hij uit en begint hard te huilen. Op deze manier roept de baby om hulp.
De Moro ontwikkelt zich in de 9e week na conceptie bij de foetus in de baarmoeder en maakt ons gevoelig voor gevaar. Dit reflex is belangrijk bij de eerste ademhaling na de geboorte. Daarnaast is de moro ook belangrijk in de eerste strek reactie van het lichaam. De baby heeft tenslotte 9 maanden in een gebogen positie in de baarmoeder gezeten.
De Moro reflex hoort geïntegreerd te zijn bij 3à 4 maanden en gaat over in het gewone “volwassen schrik reflex”
Wat gebeurt er bij een actieve moro reflex?
Wanneer bij het kind deze Moro reflex niet geïntegreerd is, zal er telkens een overproductie aan cortisol en adrenaline in het lichaam worden rondgepompt wanneer het kind schrikt. Het kind heeft dan een verhoogde mate van stress in het lichaam. Het kind kan na enige tijd hypergevoelig worden in een of meer zintuigen. Hierdoor zijn deze kinderen snel afgeleid en moe. Het kan zich uiten in storend, onrustig gedrag of juist het tegenovergestelde, het kind trekt zich terug en keert in zichzelf.
Symptomen bij een actieve Moro reflex
- Overgevoelig voor geluid en/of licht.
- Lage eigenwaarde, weinig zelfvertrouwen.
- Extreem schrikachtig.
- Concentratieproblemen.
- (Faal)angst.
- Slecht coördinatie (met name tijdens balspelen)
- Evenwichtsproblemen
- Houdt niet van veranderingen
- Gemakkelijk afgeleid
- Last van allergieën, lagere immuniteit
- reisziekte.
- Keel-, neus- en oorproblemen.
Verstoorde primaire reflexen behandelen met ‘reflexintegratie’
Onafhankelijk van leeftijd kunnen reflexen (opnieuw) geïntegreerd of verder geïntegreerd worden. Zo kan de basis voor ons zenuwnetwerk opnieuw aangelegd worden. Aan de hand van een intake en testen kan worden vastgesteld welke reflexen nog niet, niet goed, of nog niet geheel geïntegreerd zijn. De behandeling bestaat uit een reeks bewegingsoefeningen die zowel passief als actief gedaan kunnen worden. Veelal krijgen kinderen oefeningen mee voor thuis welke zo veel mogelijk op speelse wijze worden aangeboden zodat de kinderen het leuk en fijn vinden om te doen.
Door Tini Rademaker, integratief kinder- en jeugdtherapeut bij Kinderpraktijk aan de Dijk te Beusichem (Gelderland)
www.kinderpraktijkaandedijk.n
ADHD
Al decennia lang wordt bij hyperactieve, impulsieve kinderen ADHD vastgesteld. Vastelling van een ADHD brein waren veelal gebaseerd op onderzoek naar jongens, die druk waren. Meisjes met ADHD zijn vaak meer onoplettend dan hyperactief. Om die reden zijn er minder meisjes met een diagnose. In 1980 veranderden de diagnostische criteria voor ADHD. Vanaf die tijd is er meer aandacht voor onoplettendheid zonder hyperactiviteit.
ADHD meisjesstijl
Bij jongens met een ADHD brein neemt de hyperactiviteit in de puberteit af. Het ontwikkelingstraject voor meisjes is het tegenovergestelde van jongens. Omdat de symptomen van meisjes erger worden naarmate oestrogeen zich in hun system opbouwt, hebben meisjes op jonge leeftijd vaak minder last van hun ADHD brein. Ze ondervinden daarentegen in de pubertijd juist meer last hiervan. Het regulieren van emoties, angsten en stemmingswisselingen zorgen elke maand vaak weer voor een emotionele achtbaan
Terwijl meisjes over het algemeen sneller volwassen worden dan jongens, ervaren meisjes met ADHD een vertraging in sociale en emotionele volwassenheid in vergelijking met niet-ADHD leeftijdsgenoten. Veel meisjes met ADHD zijn eerder hyper-spraakzaam, -sociaal en -emotioneel dan hyperactief. Lichamelijke rusteloosheid uit zich in friemelen met haar of nagels, in plaats van niet stil kunnen zitten en constant opstaan.
Op school komen ze vaak wat passief over, ze dagdromen, zijn bang de beurt te krijgen, vaak reageren ze met “Ik weet het niet.” In tegenstelling tot hun meer ontwrichtende mannelijke tegenhangers, zijn ze terughoudend om de aandacht op zichzelf te vestigen en om hulp te vragen. Met als gevolg dat hun intelligentie en capaciteiten vaak worden onderschat.
Hoe herken je ADHD bij meisjes?
Voldoende prikkels
Voor meisjes met een ADHD brein, is het een constante uitdaging om gefocust te blijven wanneer dit nodig is. Wanneer hun hersenen optimaal worden geprikkeld met stimulatie uit de omgeving, concentreren ze zich ongelooflijk goed, bijvoorbeeld wanneer ze zich bezighouden met sociale media) De ene keer zijn ze op zoek naar meer stimulatie, dan andere keer vermijden ze dit juist liever. Hun hypergevoelige lichaam is moeilijk in evenwicht te brengen.
Wanneer ze overprikkeld worden, kunnen ze geïrriteerd en ongeduldig worden en roepen: “laat me met rust!” Als ze te weinig gestimuleerd worden, kunnen ze lusteloos en ongemotiveerd worden en klagen dat ze zich vervelen.
Sociale emotionele verwachtingen
Voor zowel jongens als meisjes met ADHD kan het moeilijk zijn om vrienden te maken. Voor meisjes komt hier een extra uitdaging bij. Van meisjes wordt veelal verwacht dat ze bepaalde sociale vaardigheden hebben. Bijvoorbeeld dat ze zich kunnen inleven in een ander, gevoelens tonen en subtiele sociale hints oppikken. Dit is lastig voor een ADHD brein. Het snelle verbale samenspel van leeftijdsgenoten kan ontmoedigend zijn voor kinderen met een vertraagde verwerking. Ze missen subtiele aanwijzingen en grappen en voelen zich buitengesloten. Ze verlangen naar acceptatie door leeftijdsgenoten, ze voelen zich vaak genegeerd en verkeerd begrepen.
Jongens uiten vaak hun ongenoegen, meisjes zijn vaak meer binnenvetters. Ze voelen zich anders en schamen zich hiervoor. Hun gevoel voor eigenwaarde lijdt hier onder. Dit kan resulteren in nog meer isolement.
De sociaal emotionele ontwikkeling van een meisje met een ADHD brein ontwikkeld zich vaak langzamer dan bij leeftijdsgenoten. Meisjes proberen door een onvoorspelbare en verwarrende wereld te navigeren. Reactief in plaats van proactief, worstelen ze met zelfcontrole en zelfregulering. Hun gedrag wordt veelal verkeerd geïnterpreteerd en ze interpreteren het gedrag van hun leeftijdsgenoten verkeerd. Dit maakt dat ze veelal weinig vertrouwen hebben in hun eigen oordeel, omdat het hen zo vaak verraadt.
Meisjes met ADHD helpen
Het is belangrijk dat meisjes met een ADHD brein gehoord worden en succes ervaren. Wat kan voor meisjes het verschil maken:
- Creëer een gestructureerde thuisomgeving met voorspelbare routines
- Moedig haar aan om voldoende privé-downtime in te ruimen
- Zorg voor een aparte, rustige, overzichtelijke huiswerkruimte
- Zorg voor een bedtijdroutine die haar helpt om geleidelijk tot rust te komen
- Waardeer haar perspectief, zelfs als je het er niet mee eens bent
- Bied gestructureerde naschoolse activiteiten aan als uitlaatklep, bijvoorbeeld sporten
- Bouw wekelijkse een-op-een tijd in om verbinding te maken die niet doelgericht is
- Help haar een kracht of talent te identificeren en te omarmen
- Probeer te luisteren zonder oplossingen of correcties aan te bieden
- Erken dat haar functioneren consequent en inconsequent zal zijn
- Bedenk dat goed opgevoede vrouwen zelden geschiedenis schrijven.
bron: smartkidswithld
Hoogbegaafd
De emotionele intensiteit en de overweldigende energie van hoogbegaafde kinderen is groot. Ze hebben een speciale manier waarop zij de wereld beschouwen, kwalitatief, kwantitatief of allebei tegelijk. Ook verwerken ze ervaringen anders. Dit maakt hoogbegaafde kinderen vaak intenser, sensitiever. Ze schieten makkelijk in extreme gemoedstoestanden van heel erg gelukkig tot vol wanhoop. Deze kenmerken van hoogbegaafdheid zijn vaak minder bekend bij mensen.
Kenmerken van hoogbegaafdheid
Het gedrag van hoogbegaafde kinderen wijkt vaak af van “de norm”, dit kan ook op veel onbegrip rekenen. Hun opwinding wordt gezien als excessief, hun niet stil kunnen zitten van opwinding wordt gezien als ADHD gedrag. Het eeuwig doorvragen wordt gezien als zeuren of als ondermijnen van de autoriteit. Hun verbeeldingskracht wordt gezien als gebrek aan realiteitszin. De passie wordt gezien als obsessief gedrag of syndroom van Asperger. De sterke emoties worden gezien als kinderachtig. En hun creatieve eigenzinnigheid wordt gezien als tegendraads. Hoogbegaafden maken veelal een ontwikkeling door die sterk afwijkt van de ‘normale’ ontwikkeling van kinderen.
Bijna elk hoogbegaafd kind is op één of meerdere vlakken zeer prikkelgevoelig. Deze gevoeligheid is een van de kenmerken van hoogbegaafdheid die niet altijd even bekend zijn. Hoe gevoeliger een kind is hoe meer problemen er ontstaan in de omgeving. Ze sluiten op onbegrip en kunnen moeilijk aansluiting vinden.
-
Lichamelijk
Hoogbegaafde kinderen hebben vaak een hoog energieniveau wat zich uit in een grote beweeglijkheid, opgewondenheid en snel praten. Maar ook lichamelijke onrust, bezig willen zijn, gedrevenheid en competitiviteit. Het gaat hierbij om de capaciteit actief en energiek te zijn. Bij emotionele spanningen kan deze prikkelgevoeligheid zich uiten door overdreven veel praten, impulsieve acties, zenuwachtig gedrag (nagelbijten of trommelen) of ‘de clown uithangen’.
-
Zintuiglijk gevoelig vermogen
Kinderen genieten intens van zintuiglijke waarnemingen, zoals schoonheid, beeldende kunst, literatuur en muziek. Het kan zich tevens uiten door een drang naar comfort, luxe en behoefte aan bewondering en aandacht. Maar ook de gevoeligheid voor labels aan kleren of de naden van sokken zijn moeilijk te verdragen. Kinderen met deze prikkelgevoeligheid hebben over het algemeen plezier in zien, ruiken, proeven, aanraken en horen. Ze worden blij van mooie woorden, muziek, vormen, kleuren, harmonie en evenwicht. Bij emotionele spanning kan deze hoge prikkelgevoeligheid leiden tot veel en lekker eten, al jong seksueel gretig zijn en een grote behoefde aan aandacht hebben.
-
Intellectueel, intense activiteit van de geest
Hoogbegaafde kinderen hebben veelal de neiging diepzinnige vragen te stellen, problemen op te lossen en te zoeken naar de waarheid. Dit kan zich uiten door van alles te willen analyseren, door logica en theoretische problemen, scherp observatievermogen. Kritisch zijn, symbolisch denken, ontwikkelen van nieuwe ideeën en concepten en denken over het eigen denken. Hierdoor ontstaat als het ware een intellectuele honger. Ze zijn onverzadigbaar nieuwsgierig, geconcentreerd, vaak gretige lezers. Ze kunnen scherp observeren, zich dingen gedetailleerd herinneren, gedetailleerde plannen maken en hebben het vermogen tot aanhoudende intellectuele inspanning. Bij emotionele spanning kan deze prikkelgevoeligheid zich uiten door te kritisch zijn naar zichzelf en anderen, perfectionisme en betweterigheid. Tevens kan de focus op morele vraagstukken een kind tot wanhoop drijven door zijn hulpeloosheid.
-
Verbeelding
Dit kan zich uiten door frequent gebruik van beelden en metaforen in de taal, poëtisch woordgebruik, sterk vermogen tot gedetailleerde en levendige visualisaties, inventiviteit fantasievolheid, het snel wegdromen bij verveling, imaginaire vriendjes hebben, het leven dramatiseren. Verbeelding kan zorgen voor vreugde en creativiteit in het dagelijks leven en helpt bij de ontwikkeling van intellectuele gaven. Zoals Einstein zei: ‘’Verbeeldingskracht is belangrijker dan kennis’’. Bij emotionele spanning kan deze prikkelgevoeligheid zich uiten door fantasie en werkelijkheid niet meer kunnen scheiden, leven in een schijnwereld, heftige dromen en zich dingen verbeelden.
-
Emotioneel
De hoge prikkelgevoeligheid voor emoties is vaak de eerste van de prikkelgevoeligheden die ouders opmerken. Kinderen voelen de emoties van andere sterk aan en kunnen zich hiermee identificeren. Deze kinderen kunnen erg verlegen zijn en zijn zich sterk bewust van hun eigen gevoelens en hoe ze veranderen. Bij emotionele spanning kan deze prikkelgevoeligheid zich uiten door klachten als buikpijn, hoofdpijn, slecht slapen of blozen. Kinderen zijn soms veel bezig zijn met de dood. Ze zijn angstig of hebben last van depressie. Hun mededogen en bezorgdheid voor anderen, hun focus de verbinding met anderen en de intensiteit van hun gevoelens zal regelmatig lastig zijn. Het kan irritatie opwekken bij mensen die deze prikkelgevoeligheid niet begrijpen.
Bron: http://www.mixed-media.info/hoogbegaafd/
Dyslexie
Als het over dyslexie gaat, lees en hoor je veelal alleen de negatieve gevolgen, de worstelingen en moeilijkheden waarmee dyslectische kinderen te maken kunnen krijgen. Variërend van zorgen over lezen en schrijven, verwerkings- en geheugenproblemen en bijbehorende stress of angst. Het is ontzettend zonde om te veel bij deze negatieve effecten stil te staan en alle positieve punten te verwaarlozen. Maar wat zijn de kwaliteiten van dyslexie?
Fouten, vergissingen en verkeerde beoordelingen kunnen echt vervelend en teleurstellend zijn. Maar soms kun je ze niet voorkomen. Mensen zijn van nature feilbaar, ongeacht of ze dyslectisch zijn. Wat van groot belang is, is hoe we leren en groeien van deze mogelijke fouten en zwakheden.
Fouten maken
Gedurende ons leven stoppen we nooit met leren en ons ontwikkelen. Dit kan een echt bevredigend proces zijn. Het is dus prima om fouten te maken.
Wat veel fout gaat bij dyslecten, jong en oud is plannen, foutloos schrijven, slecht auditief geheugen, langzamere verwerkingssnelheid en vaak een slecht handschrift. Hoewel deze dingen vervelend zijn, ontwikkelen dyslectici coping-strategieën om deze zwakkere eigenschappen te verbeteren of te compenseren. Ze zijn creatief en zetten hun sterke krachten in om hun doel te bereiken. Wat bijzonder is, is dat deze minder sterke eigenschappen soms alleen door de persoon zelf als zwakker worden ervaren. Andere zien dit totaal anders. Bovendien is het menselijk brein erg goed in het versterken en verdraaien van de perceptie van een negatieve eigenschap of vaardigheid.
Aandacht voor kwaliteiten van dyslexie
Hoewel het belangrijk is om te streven naar ontwikkeling en verbetering van dingen die moeilijk gaan, is het belangrijker, vooral voor een dyslectisch kind, om de nadruk te leggen op en zich te concentreren op sterke punten. Dit omdat veel dyslectici gedemotiveerd kunnen raken en bang zijn voor nieuwe en uitdagende taken die niet lukken, met als resultaat een lager zelfbeeld en hoger angstniveau
Ronald Davis een bekend auteur op het gebied van dyslexie, benadrukt het belang van de persoonlijke sterke punten van dyslectici in zijn boek The Gift of Dyslexia. Hij benadruk dat alle dyslectici over verschillende sterke punten, vaardigheden en ‘unieke gaven’ beschikken. Zelfs als een dyslectische persoon deze zelf niet herkent.
Er is ook een Nederlandse vertaling, van The gift of Dyslexia: de kans van dyslexie
Veel dyslectici kunnen excelleren en bloeien op het gebied van creativiteit. Maar ook op verbeeldingskracht, ‘buiten de kaders’ denken en aandacht voor detail. Hoge emotionele intelligentie, veerkracht en ijver. In wezen kunnen al deze vaardigheden en eigenschappen uitstekende platforms zijn voor succes op tal van gebieden in het leven.
Concentreren en focussen op sterke punten en niet al te lang stilstaan bij zwakheden of fouten is erg belangrijk in de dyslectische wereld. Het is essentieel voor het bevorderen van het welzijn en de veerkracht van dyslectici. Zeker aangezien ze zich vaak onzeker voelen en daarom uitdagingen uit de weggaan.
Wanneer iemand met dyslexie beschikt over voldoende zelfvertrouwen en zijn unieke talenten heeft kunnen ontdekken, kan hij veel bereiken. Naast de successen die dit iemand brengt, maakt het ook dat iemand beter in zijn vel zit en daardoor gelukkiger is.
Ontwikkeling, Opvoeden, Puber
Vanaf een jaar of tien komen kinderen in wat we noemen de puberteit. Ze krijgen last van hun hormonen, hun lichaam veranderd. De rijping van de hersenen speelt bij deze veranderingen ook een grote rol. Kinderen gaan hierdoor dingen anders bekijken dan vroeger. Ze worden gevoeliger voor prikkels, zijn sneller afgeleid en vergeten vaker dingen. Meer inzicht in deze veranderingen van het puberbrein, verklaart beter het typische pubergedrag en zorgt er voordat je een kind beter begrijpt en kan ondersteunen.
Hersenontwikkeling
De hersengebieden, ook die van het puberbrein, ontwikkelen zich niet gelijkmatig, maar van achteren naar voren. En juist voor in de hersenen wordt, het weloverwogen keuzes maken, consequenties van beslissingen overzien, goed plannen en prioriteiten stellen, geregeld. Anders gezegd, de emotionele hersengebieden zijn eerder aan de beurt dan de rationele hersengebieden. De emotionele hersengebieden worden extra geprikkeld door hormonen. De rationele hersengebieden zijn nog niet sterk genoeg om de hypergevoeligheid van de emotionele hersengebieden onder controle te houden. Puberhersenen zijn dus tijdelijk uit balans. Eigenlijk heel logisch dat dit effect heeft op hun gedrag.
Het emotionele deel in de hersenen is gevoelig voor de positieve gevolgen van gedrag. Het controlerende deel daarentegen is gevoelig voor de negatieve gevolgen. Pubers zijn daarom heel gevoelig voor beloningen en niet voor straf. Blijf daarom aandacht houden voor wat een kind goed doet.
Het puberbrein en plannen
Zoals gezegd vinden de veranderingen in het puberbrein vooral in het voorste gedeelte plaats, de prefrontale cortex. In dit gebied bevinden zich de plannings- en controlefuncties. Deze functies stellen je in staat om dingen te plannen, te anticiperen en de gevolgen voor de lange termijn te overzien. Deze plannings- en controlefuncties zijn pas in de latere pubertijd voldoende rijp. Deze rijping kan nog doorgaan tot het 22e levensjaar. Dit is de reden waarom pubers vaak moeite hebben met lange termijn plannen, zoals studeren en het sparen van geld.
Het is daarom heel goed om een kind in zijn pubertijd te wijzen op de langetermijngevolgen van zijn of haar gedrag. Zelf kunnen ze dit namelijk niet goed overzien. Soms is het verstandig om bepaalde dingen gewoonweg te verbieden, bijvoorbeeld het drinken van alcohol onder achttien jaar.
Een plenda kan een kind houvast bieden in het plannen van schooltaken, gamen en sporten
Pubers en slapen
Vaak vinden we onze pubers lui. Ze kunnen een gat in de dag slapen en ‘s avonds willen ze niet naar bed. Ze vermaken zich liever nog even met hun telefoon of met gamen. Naarmate de puberteit vordert, zorgen de hersenen ervoor dat het waak- en slaapritme anders gaat werken. In de puberteit wordt het slaaphormoon melatonine steeds later afgegeven of soms zelfs helemaal niet. Dit heeft het gevolg dat een kind ’s avonds veel later moe wordt. Tegelijkertijd heeft een puber ongeveer 9 uur slaap nodig, om alle prikkels van de dag te kunnen verwerken. Daarom hebben pubers vaak moeite om ’s ochtends uit bed te komen.
Verliefdheid en het puberbrein
De eerste interesse in het andere geslacht ontstaat bij kinderen veelal rond hun twaalfde. Dat heeft alles te maken met de geslachtshormonen die een steeds actievere rol gaan spelen. De eerste echte verliefdheid komt meestal iets later in de puberteit. Deze kalverliefdes zijn vaak heel puur maar soms ook erg heftig. Pubers kunnen immers hun emoties nog niet zo goed reguleren. Als je verliefd bent, worden er bepaalde emotionele beloningsgebieden actief in je hersenen. In de puberteit zijn deze gebieden extra gevoelig, waardoor een kind extra verliefdheid voelt. Ook zijn de hersengebieden die hevige gevoelens van verliefdheid kunnen indammen bij pubers nog niet volledig ontwikkeld. Hierdoor zit er bij hen nog geen enkele rem op de gevoelens van verliefdheid.
