Met automatiseren wordt bij rekenen bedoeld dat je snel en zonder veel nadenken een som kan uitrekenen. Als kinderen de basisbewerkingen goed hebben geautomatiseerd, hoeven zij hun werkgeheugen minder te belasten bij het uitrekenen van complexere rekenopgaven. Een groter deel van het geheugen blijft dan beschikbaar voor het uitvoeren van niet-geautomatiseerde opgave.
Niet elk kind gaat dit automatiseren even goed af.
Een goede start met het leren van tafels
In groep vier wordt meestal gestart met de tafel van 1, 2, 5 en 10. In groep vijf worden de tafel van 3, 4, 6, 7, 8 en 9 geautomatiseerd.
Het is voor een kind en zeker voor een beelddenker belangrijk dat er eerst wordt uitgelegd wat een tafel is. Want als de leerkracht zegt: We gaan vandaag de tafel van twee leren, zal de beelddenker meteen denken: waar staat die tafel?
Belangrijk is daarom dat een kind het begrip tafel begrijpt. Een tafel is een meubelstuk, de tafel waar jij aan zit, maar een tafel kan ook een tabel getallen zijn; een rekenreeks. Dus het woord tafel heeft twee betekenissen. Als een kind het begrip tafel heeft geleerd, gaan ze zien dat vermenigvuldigen herhaald optellen is. Schrijf het volgende uit ter verduidelijking :
2=2
2+2=4
2+2+2=6
2+2+2+2=8….. tot en met
2+2+2+2+2+2+2+2+2+2=20
Stel vervolgens de vraag hoe je dit korter zou kunnen schrijven. Dan kom je tot de tafelsommen:
1×2=2
2×2=4
3×2=6
4×2=8… enz. 10×2=20
Laat daarna het geheel zien; dus bijvoorbeeld alle tafels op een tafelposter. Geef aan hoeveel tafels een kind allemaal gaat leren. En eventueel in welke volgorde.
Tafels automatiseren door oefenen
Om de tafels goed te automatiseren blijft oefenen belangrijk. Wissel bij het oefenen af zodat een kind gemotiveerd blijft. Er zijn veel app die ze kunnen helpen of je kunt liedjes opzoeken op youtube.
Tafels kan je bijvoorbeeld al bewegend lerend leren door kinderen in een ruimte stappen vooruit te laten maken, bij elke stap zegt het kind bijvoorbeeld de tafel van 3. Bij de eerste stap zegt het kind 1×3=3, bij de tweede stap 2×3=6 en zo verder. Dit kan ook op een trap. Bij elke stap op een tree naar boven zegt een kind de volgende tafelsom. Je kan eventueel de tafelsommen van de tafel die jullie aan het oefenen zijn tijdelijk op de trap plakken. Zodat een kind dit altijd ziet als het de trap op- of afloopt.
