Kinderen leren lezen tussen 5 en 8 jaar. Op school beginnen kinderen in groep 3 met lezen, maar de voorbereidingen beginnen al in groep 1 en 2. In deze groepen wordt de basis gelegd van het leren herkennen van letters en klanken. Hoe werkt dit proces van leren lezen?
Lezen is heel belangrijk voor de ontwikkeling van een kind. Bij alle vakken op school is het nodig om goed te kunnen lezen, ook bij rekenen. Veel opgaven in de moderne rekenboek staan in de vorm van een verhaaltje. Er zijn verschillende fases te onderscheiden bij het leren lezen.
De start van leren lezen
Kinderen leren klanken aan letters te koppelen en deze vervolgens samen te voegen tot een woord. Dit gebeurt spelenderwijs op school, maar kun je ook thuis oefenen met je kind. Er zijn verschillende spelletjes om kinderen de verschillende klanken bij letters te leren.
- Ik zie, ik zie wat jij niet ziet en het begint met een S. Noem de letters niet bij hun naam, maar spreek de klank uit. Zeg dus niet ‘Es’ maar ‘Sss’ of ´Ke´ in plaats van ´K´.
- Maak een woordenrij, waarbij het ene woord begint met de laatste letter van het vorige woord. bijvoorbeeld: auto – ooievaar – ruit – telefoon – neus – schelp.
- Rijmen, noem zo veel mogelijk woorden die op elkaar rijmen.
In groep 4 en 5 oefenen kinderen veel de basisvaardigheden van het lezen. Het tempo gaat om hoog. Er worden veel leeskilometers gemaakt. Kinderen leren sneller lezen en er wordt meer aandacht besteedt aan het begrijpen van wat ze lezen. Door het lezen leren kinderen steeds meer over taal. Hun woordenschat wordt groter en ze vormen steeds langere en betere zinnen. Taalontwikkeling kun je ook stimuleren met vertelprenten.
Begrijpend lezen
Vanaf groep 4 leren kinderen ook ‘begrijpend lezen’. Bij begrijpend lezen gaat het letterlijk om het begrijpen van een tekst. Kinderen kunnen beter begrijpend lezen als ze een goede woordenschat hebben. Hou veel gesprekjes met een kind. Geef regelmatig uitleg en informatie over wat een kind meemaakt. Uitstapjes maken is ook een goed idee. Hoe meer een kind meemaakt, hoe meer het herkent en hoe beter het begrijpt waar verhalen over gaan.
Leuk spel:
Ik zie, ik zie wat jij niet ziet en het begint met een S.
Maar ik ben het niet eens met je volgende opmerking:
Noem de letters niet bij hun naam, maar spreek de klank uit. Zeg dus niet ‘Es’ maar ‘Sss’ of ´Ke´ in plaats van ´K´.
Letters hebben niet voor niks een naam :)). Die is namelijk altijd hetzelfde. En welke klank er bij een letter hoort, dat weet je pas als de letter IN het woord staat.
Stel dat je met ‘jouw’ regel het tweede spelletje gaat spelen (woordenrij) en je zou deze woorden tegenkomen:
oma – appel – land – duif –
Hoe moet ik dan de eerste letter noemen? Op school wordt hij ‘oh’ genoemd, maar zo klinkt hij helemaal niet! En de laatste letter van dat woord klinkt als ‘a’, maar in het woord daarna als ‘ah’ (zoals in bah).
Zelfde probleem met de d in land en in duif.
Letters een klanknaam geven kan dus heel verwarrend zijn. Want dan lijkt het net of bij die letter altijd die ene klank hoort. En dat is in het Nederlands helaas niet zo. Je moet dus ook niet die suggestie willen wekken :)).
Wat kun je beter doen? Gebruik gewoon de alfabetnaam van de letters en geef je kind DAARNAAST de kans om te ontdekken welke klank(en) er bij de letters horen.
Veel plezier!
Beste Jorien, bedankt voor je reactie. Het benoemen van letters als klanken kan voor (veel) kinderen inderdaad verwarrend zijn. Het helpt sommige kinderen ook bij het leren lezen, vandaar dat we het in dit artikel benoemen. Groet Monique