Als een kind moeite heeft met leren lezen, is het goed om te kijken of een kind mogelijk letters en klanken door elkaar haalt. Wat is de oorzaak van zijn of haar leesproblemen?
Als leren lezen moeilijk gaat heeft het niet altijd zin om maar op dezelfde wijze de lesstof te herhalen. Om maar thuis te blijven oefenen met het lezen van boekjes en woordbladen.
Een kind die moeite heeft met leren lezen en schrijven heeft vaak een andere benadering nodig. Leg een kind uit dat er een verschil is tussen de letters die hij leest en schrijf, en de bijbehorende klanken.
Letters zijn namelijk niet hetzelfde als klanken! Onderstaand filmpje legt dit heel goed uit.
Maak een einde aan de verwarring!
Je ziet een kind worstelt met lesstof waar andere kinderen geen of veel minder problemen mee hebben. Een kind heeft vragen en is gefrustreerd. Hij snapt niet wat hij fout doet.
Voor dit kind is iedere letter tegelijk een klank. Hij snapt dus niet waarom hij – als hij keurig al die klanken achter elkaar plakt – de verkeerde letters op papier heeft staan.
In groep 3 en 4 krijgen de letters een ‘klanknaam’. Daardoor vervaagt voor een kind het verschil tussen een klank en een letter.
Hoe vaster een kind ervan overtuigd raakt – door alle lesstof nog een keer te herhalen – dat een klank hetzelfde is als een letter, hoe moeilijker hij straks zal inzien dat klanken en letters juist niet hetzelfde zijn. Hij zal dan blijven verklanken en verklanken is geen veilige en effectieve manier om te weten hoe je een woord moet schrijven!
Wat helpt?
Leer een kind het alfabet en leer hem dat een letter niet hetzelfde is als een klank.
Je mag best praten over de klank van een letter, maar vertel bijvoorbeeld ook dat je sommige klanken (bijvoorbeeld ij/ei, g/ch, t/d) op meer manieren kunt schrijven of dat letter verschillende klanken kunnen hebben.
Bron: taalkanjer | voor ouders van kinderen die tobben met taal.
Hoi Jorien, als je dan met jonge kinderen woorden gaat hakken? Noem je dan de klank of de naam van de letter?
Als je hakt en plakt noem je de klank van de letter. Hakken en plakken zijn auditieve activiteiten, het gaat dan dus om de klank. Met de alfabetnamen van de letters kan je niet hakken en plakken. Maar als je wil praten over hoe je een woord schrijft, dan gebruik je de (alfabet)naam. Je kunt dan zoiets krijgen als: ik hoor ‘mmm’ (klank), ik schrijf de m (letter). Of als je leest: ik zie de c en in dit woord zeg ik er ‘ssss’ tegen. Waarbij je dus steeds onderscheid blijft maken tussen de klank en de letter.
De alfabetnamen van de letters gebruiken we voor alle visuele oefeningen, die heel belangrijk zijn voor het opslaan van het woordbeeld. Woordbeelden zijn een soort spiekbriefjes in je hoofd. Veel kinderen ontwikkelen die vanzelf. Daar hoeven ze niks extra’s voor te doen. Maar een nog best grote groep kinderen heeft daar wel extra oefeningen voor nodig. Die zijn allemaal visueel en daarbij gebruik je de namen van de letters. Hopelijk heb ik hiermee je vraag beantwoord?
Leuk dat je dit gedeeld hebt! Groetjes, Jorien