Wanneer je kind niet luistert of anderszins ongehoorzaam is, is een straf een begrijpelijk gevolg. Ook al is dit niet altijd even effectief. Om soortgelijk gedrag in de toekomst te voorkomen, is het goed om verder te kijken. We denken vaak niet genoeg na over de manier waarop we het gedrag van kinderen beschrijven. Als je een kind opvoedt met een adhd brein of autisme beoordeel je vaak gedrag veelal op gelijke wijze als van een (neurotypisch) kind. Je kind maakt het je niet moeilijk! Je kind heeft het moeilijk!
Een herkenbaar voorbeeld is een kind die uit school komt en zijn schoenen uit schopt en ze laat liggen, daar waar ze terecht komen. Je vraagt een kind zijn schoenen op te ruimen maar hij doet dit niet. Weigert hij dan eigenlijk? Het lijkt hier wel op!
Gedragsdeskundige, Ross Greene, leert ons dat kinderen het goed doen als ze dat kunnen. Kinderen doen het goed als ze kunnen niet “wanneer ze willen”, maar wanneer ze kunnen. Wanneer je begint om door deze bril het ongewenste gedrag van een kind te zien, heb je de instelling om het probleemgedrag op te lossen . Zoals de meeste opvoedingsaanpassingen, is het verre van eenvoudig om alles door deze bril te zien.
Je kind heeft het moeilijk
Stop met je af te vragen waar een kind last van heeft om niet te doen wat je vraagt. Waarom weigert hij te doen wat er van hem wordt verwacht? Was je niet duidelijk genoeg of worstelt hij met iets?
Mogelijk had je zijn aandacht niet. Misschien heeft hij niet verwerkt wat je zei, of niet snel genoeg. Of was hij met iets anders bezig toen je iets vroeg en heeft hij moeite met de overgang naar die taak. Als je erachter komt waarom een kind je instructies niet opvolgt, kun je zijn gedrag juist beschrijven, en dat maakt een enorm verschil.
De manier waarop je het gedrag van een kind beschrijft, is van belang omdat het je manier van denken over een kind bepaalt. Als je denk dat een kind weigert – dat hij opzettelijk ongehoorzaam is – brengt je dit in een negatieve stemming en denkproces. Aan de andere kant, als je tegen jezelf zegt: “Ok, de hersenen van dit kind verwerken informatie anders; een kind ziet niet dat zijn schoenen niet op de juiste plek liggen. Wat kan ik doen om hem te helpen zodat hij dingen gaat opbergen wanneer hij ze niet gebruikt. Dat zijn verschillende denkprocessen. Vanuit dat laatste perspectief kan je met compassie reageren, vanuit begrip en de wil om te helpen.
Wanneer je jezelf betrapt op het gebruik van woorden als ‘weigert’, ‘onbeleefd’, ‘lui’ en ‘ongemotiveerd’, pauzeer dan even en neem even de tijd om je af te vragen: wat is er aan de hand? Wat is de bedoeling van een kind ? Weigert een kind echt? Of is dit zijn adhd brein? Zo kun je behulpzaam zijn en kun je dingen doen die een positieve invloed hebben op dit gedrag, in plaats van dingen te zeggen en te doen waardoor kinderen een slecht gevoel over zichzelf krijgen en het gedrag niet zal verbeteren.
Wat is het alternatief?
Je kan gewoon zeggen: “Wauw, hij weigert gewoon elke keer zijn schoenen op te ruimen. Hij krijgt straf. ” Maar denk je dat het wegnemen van zijn schermpje hem in de toekomst zal helpen herinneren dat hij zijn schoenen moet opbergen? Misschien herinnert hij zich dit morgen, en misschien de dag erna, als het nog steeds vervelend genoeg was. Maar daarna kun je het vergeten. Een kind gaat terug naar hetzelfde gedragspatroon omdat je hem niet de vaardigheden, strategieën en oplossingen hebt gegeven die bij zijn unieke brein passen. Je hebt de kern van het probleem niet aangepakt. Bovendien ben je waarschijnlijk gefrustreerd en boos, wat de stemming en emotionele regulatie van een kind beïnvloedt.
Red Light Words
‘Weigert’ is niet het enige Red Light Word. Lui, onbeleefd, ongemotiveerd, uitdagend, egoïstisch en wil niet, zijn andere woorden die je beter niet kunt gebruiken.
Sommige van deze Red Light Words impliceren een karakterfout. Als je iemand onbeleefd noemt, val je hun persoonlijkheid en medeleven met anderen aan. Je insinueert dat ze een ‘slecht’ persoon zijn. Je bestempelt het gedrag als een karakterfout in plaats van te accepteren dat het voortkomt uit wie deze kinderen zijn. Ze worstelen op dat moment waarschijnlijk met iets wat ze moeilijk vinden. Een kind maakt het je niet moeilijk, een kind heeft het moeilijk.
Je denkt nu misschien: dit zijn maar woorden. Wat voor verschil kunnen ze echt maken? Nou, het zijn niet alleen woorden voor kinderen en het zijn niet alleen woorden in de manier waarop onze geest verwerkt wat er gebeurt. Deze Red Light Words zijn niet nuttig. Ze zijn negatief, en ze trekken je naar het negatieve.
Je gedachten, je optimisme beïnvloeden je succes als ouder van een kind met speciale behoeften. Dit gaat niet van zelf en het kost tijd om in de juiste mindset te komen en te blijven. Het verbannen van de Red Light Words helpt je in een positieve mindset te komen.
Na verloop van tijd zul je merken dat hoe meer je je woorden hardop verandert, hoe meer het verhaal van dat stemmetje in je hoofd zal veranderen. Het is niet altijd makkelijk, maar zeker de moeite waard.
Ontwikkelingsleeftijd
Bedenk ook dat de ontwikkelingsleeftijd van een kind met een adhd brein twee tot drie jaar achterloopt op zijn leeftijdsgenoten Als je een 10-jarige opvoedt, is dat kind meer als 7 of 8 jaar oud – qua ontwikkeling gesproken. Dit vereist een andere opvoedingsaanpak en bijstelling van je verwachtingen. Als je wilt zeggen tegen een kind dat hij zich niet gedraagt naar zijn leeft tijd, denk dan goed na hoe je dit anders kunt zeggen. Formuleer dit op een manier die eert wie een kind is en waar hij nu is, zodat je hem echt kunt helpen.
Wanneer je het gedrag van een kind op deze manier begint te herkaderen – als je een kind begint te zien voor wie hij is en niet voor wie hij is in vergelijking met leeftijdsgenoten, is dat bevrijdend. Het is verbazingwekkend krachtig, gedeeltelijk omdat je kunt zien dat een kind er niet voor kiest om iets te doen wat niet mag . Je herinnert jezelf er ook effectief aan dat dit het brein is waarmee hij werkt.
Bron: additudemag.com
