Blogs, Hooggevoeligheid
Als moeder van een hooggevoelig en strong-willed meisje schrok ik me wezenloos, toen ze de diagnose ‘ADHD met autistische kenmerken’ opgelegd kreeg. We kregen het verzoek van de school van mijn dochter (5 jaar) om verder onderzoek te laten doen, omdat ze erg prikkelgevoelig is en moeite heeft met haar spraak. In dit blog meer over prikkelgevoeligheid
Dat dit zou resulteren een diagnose: ADHD met autistische kenmerken (en een ernstige TOS) wekte een enorme weerstand in mij op. Hoe kan het zijn dat een kleuter van 5 deze diagnose krijgt, terwijl er mijn inziens helemaal geen sprake is van een stoornis, maar gewoon een simpele ondersteuningsbehoefte.
Tegenwoordig worden steeds meer jonge kinderen gediagnosticeerd met een psychiatrische stoornis. Dat klinkt heel zwaar en dat is het eigenlijk ook, want ADHD en ASS zijn vormen van een psychiatrische stoornis die zijn opgenomen in de DSMV; het diagnostisch manual dat wereldwijd gebruikt wordt door de psychiatrie.
Wanneer is iets een stoornis?
Je zou verwachten dat een kind dat een psychiatrische stoornis gediagnosticeerd krijgt thuis én op school grote problemen heeft. Echter, als je kind afwijkt van een gemiddeld kind op school, maar waar de thuissituatie geen significante problemen geeft, kan het toch deze diagnose kan krijgen. De belangrijkste reden hiervoor is dat het anders niet de juiste hulp op school kan krijgen.
Ik ben me daarom eens gaan verdiepen in de materie en kwam tot een verbazende (niet wetenschappelijk getoetste) conclusie
Wat is nu eigenlijk het ‘probleem’ of de ‘stoornis’?
Als ik me inlees in de ‘stoornissen’ die aan kinderen worden gegeven, valt mij één ding heel erg op en dat is dat bij bijna al deze ‘stoornissen’ de gevoeligheid voor (externe of interne) prikkels heel erg groot is. Iedere dag worden onze kinderen overvoerd met allerlei soorten ‘prikkels’, maar er wordt ze niet geleerd hoe ze hiermee om moeten gaan. In deze prikkelvolle maatschappij zou daar op school meer aandacht aan moeten worden besteed, zoals het geven van ontspanningsles. Zeker een kind wat prikkelgevoelig is heeft hier baat bij.
Stoornis of spiegel?
Als we de ‘stoornis’ nu eens omdraaien… Houden deze kinderen ons niet een enorme spiegel voor? Zijn er in onze wereld niet veel teveel prikkels? Worden deze kinderen niet gewoon driftig en druk omdat ze continue overvoerd worden door prikkels?
Mijn dochter is een hooggevoelig meisje met een sterke wil, ook wel hooggevoelig en strong-willed genoemd. Ze heeft geen psychische stoornis, maar is gewoon een kleuter. Een kleuter die zichzelf probeert te beschermen door zich af te sluiten als ze teveel prikkels binnenkrijgt. Of daar heel druk door kan worden en soms zelfs een woedeaanval kan krijgen. In plaats van te kijken hoe zij alle prikkels moet verwerken, leert ze ons een hele grote les; de wereld is voor veel kinderen (en volwassenen) té prikkelvol.
Vanwege mijn hoogsensitiviteit is ons leven al heel erg ingericht op rust en structuur. Onze weekenden brengen wij graag met elkaar door en afspraken worden zorgvuldig gepland. Uitjes plannen wij nooit op een zondag want dan moet ze veel teveel prikkels verwerken terwijl de juf verwacht dat ze oplet op maandag. Ze is 5 jaar en moet dus naar school; thuisblijven voor prikkelverwerking mag in principe niet.
Prikkelgevoeligheid en balans
In onze prikkelvolle prestatiemaatschappij kampen veel mensen met een burn-out.1 Kinderen kunnen ook zeer prikkelgevoelig zijn. De balans tussen draaglast en draagkracht is weg; Alles dient altijd meer te worden. ‘Stilstand is achteruitgang’ zegt men. Maar misschien moeten we juist wat vaker stil zijn. In de stilte verwerk je. Even een pas op je plaats maken en daarna weer rustig doorgaan. Dit zou eigenlijk een vast onderdeel moeten zijn van een schooldag; ontspanning.
Hoe ontspan je eigenlijk? Welke manieren om te ontspannen zijn er? Misschien komen veel prikkelgevoelige kinderen dan niet zo overprikkeld thuis, waar overprikkeling zich vaak uit in woedeaanvallen, driftbuien en slecht slapen en de volgende dag moeten ze gewoon weer door naar nog een prikkelvolle dag.
Maar om leren gaan met prikkels is niet alleen nodig op school, maar wij als ouders hebben hier ook een enorme verantwoordelijkheid in. We grijpen zelf ook te vaak naar de smartphone. Ik betrap mezelf er regelmatig op om nog even een appje te beantwoorden, terwijl mijn dochter al meerdere malen iets aan me heeft gevraagd. Dat is niet goed, want ik ben haar voorbeeld. Wat leer ik haar op deze manier? Daarom gaat mijn smartfoon nu uit als zij thuis is, want ik ben haar voorbeeld en zij is mijn spiegel.
Lees meer over de aspecten van prikkelgevoeligheid .
Blogs, Hooggevoeligheid
Als hooggevoelige introverte mama van een hooggevoelig meisje met een sterke wil, is het leven voor ons samen soms een hele uitdaging. Wat is hoogsensitief, hooggevoelig en Strong-Willed? Wat zijn de overeenkomsten en verschillen.
Toen ik moeder werd van een prachtige dochter, ervaarde ik dat zij ook heel erg gevoelig is, maar ik kon haar driftbuien, woedeaanvallen en grenzeloosheid niet plaatsen, want als je hooggevoelig bent dan trek je je toch terug als je overprikkeld bent? Mijn dochter werd bij overprikkeling juist heel erg druk en soms ging ze zelfs slaan, schoppen, krabben en bijten. Ik heb haar daarom regelmatig uit een drukke situatie gehaald, als ze dit gedrag ging vertonen. Ik wist dat ze sloeg en schopte uit onmacht, maar kon er mijn vinger niet op leggen waarom ze dit op deze wijze uitte.
Totdat ik las over hooggevoelig en strong-willed / hooggevoelig met een sterke wil, genoemd.
Hierin las ik precies de eigenschappen en het gedrag terug van mijn dochtertje. Vanaf dat moment kon ik ook gaan handelen vanuit haar beleving van de wereld, gesterkt in de wetenschap dat ze hooggevoelig en strong-willed is.
Wat is Hooggevoelig en strong-willed (HS-SW)?
HS-SW gaat af op de prikkels die ze opmerken in de omgeving, maar waar ze ook zo gevoelig voor zijn. Ze komen juist in beweging van de prikkels die hen nieuwsgierig maken, wat betekent dat ze fysiek in actie willen komen door lopen, rennen, praten, dansen, zingen etc.
Kenmerken van een hooggevoelig en strong-willed persoon zijn:
- Weet duidelijk wat het wel en niet wil.
- Is erg nieuwsgierig: wil graag nieuwe dingen leren.
- Is ondernemend
- Kan enorm enthousiast en blij zij
- Bruist van de ideeën.
- Heeft regelmatig last van driftbuien
- Als dingen niet gaan zoals het dat wil, gebeurt het regelmatig dat het schreeuwt, scheldt, schopt, spuugt of slaat.
- Kan heel lang volhouden, geeft niet zomaar toe.
- Houdt er niet van om rustig te zitten, ook als het duidelijk is dat het rust nodig heeft.
- Houdt van actievere bezigheden (buiten spelen, rennen, springen) boven passievere bezigheden (boekje lezen, knuffelmomenten)
- Kan omslaan als een blad: het ene moment enthousiast, het andere moment volledig overstuur.
- Bij overprikkeling, wordt het juist heel druk en moeilijk bij te sturen.
- Wil geen rust nemen, ook al is het ontzettend moe.
Wat is zijn de overeenkomsten tussen hoogsensitief en hoogsensitief en strong-willed?
Hooggevoelig en HG-SW zijn beide even prikkelgevoelig. Beide zijn vaak creatief en slim en beleven de wereld intens. Beide zijn na een moeilijke of drukke dag moeilijk in slaap te krijgen en beide leren ze meer van een vriendelijke terechtwijzing dan van streng toespreken. Ook zijn ze beide zeer intuïtief en sociaal, en stellen ze vaak diepzinnige vragen.
Wat zijn de verschillen tussen hoogsensitief en Hooggevoelig en strong-willed?
Daar waar hooggevoelig zich liever terugtrekt voor prikkelverwerking, verwerkt hg-sw door beweging en soms driftbuien en/of woedeaanvallen; waar hoogsensitief vaak behoedzaam is, gaat hoogsensitief-sw er direct op af; hoogsensitief is voorzichtig, maar hoogsensitief-sw is juist onderzoekend.
Daar waar een goede sfeer, balans en harmonie voor hoogsensitief zo belangrijk zijn, kan hooggevoelig-sw juist enorm opstandig en rebels reageren. Hooggevoelig-sw houdt vaak van competitie en inspanning, terwijl hoogsensitief een hekel heeft aan competitie. Hoogsensitief is liever op de achtergrond, hoogsensitief-sw is erg aanwezig en loopt voorop.
Hoogsensitiviteit is zijn algemeenheid krijgt gelukkig steeds meer bekendheid, maar hoogsensitief en strong-willed is nog wat minder bekend. Daar waar scholen al hun best doen om leerlingen met hoogsensitiviteit goed te begeleiden, hebben hoogsensitieve kinderen met een sterke wil nét een andere benadering nodig dan hoogsensitieve kinderen.
Als ouder van een hooggevoelig en strong-willed kind, kun je denk ik het beste de school goed informeren over de verschillen en de overeenkomsten. Tenminste, dat ga ik vanmiddag doen in een gesprek op school met de juf van mijn dochter. Ik heb wat literatuur aangeschaft en hoop dat school met deze handvaten het allerbeste uit mijn dochter weet te halen wat erin zit. Zodat ze een onbezorgde basisschoolperiode tegemoet gaat en als een tiener vol zelfvertrouwen het voortgezet onderwijs in zal gaan.
Lieve groet van Ilja
Blogs
Vol vertrouwen hebben wij ons gestort in de weg naar Passend Onderwijs voor onze dochter. Je wilt ten slotte het allerbeste voor je kind. Na ruim een jaar, waarin nog steeds de juiste begeleiding niet rond is en waarin we vaak boos, verdrietig en ook oprecht verbaasd en verwonderd zijn geweest door de bureaucratische doolhof waarin wij ons nu nog steeds in bevinden en waarin we nog steeds geen uitgang in hebben gevonden.
Het vreemde in deze hobbelweg vol gaten en stenen is dat iedereen die erbij betrokken is, ouders, school en instanties, het allerbeste voor hebben met onze dochter. Maar dat door alle regels die er zijn, eigenlijk niemand meer zicht heeft op hetgene waar het eigenlijk om gaat; efficiënte en goede hulp voor de kinderen op de basisschool. Regels die ook nog eens ieder schooljaar veranderen én alleen maar toegevoegd worden aan weer een nieuw protocol.
Veel professionals
Wij hebben in deze weg al meer dan 10 professionals gezien. Er is geobserveerd, vergaderd, een paar tips gegeven, doorgeschoven, weer geobserveerd, weer vergaderd, weer tips gegeven, weer doorgeschoven etc… Maar het lijkt er wel op dat het ‘eind’ ondertussen in zicht is.
Al deze oprecht betrokken professionals worden zelf ook enorm beperkt door de regels die er zijn. En omdat deze ieder schooljaar weer veranderen, kunnen ze door hun eigen werkdruk niet eens meer bijhouden wat er dit schooljaar weer veranderd is.
Dan praat ik nog niet eens over 1 instantie, maar de hulp die onze dochter nodig heeft is verdeeld over 2 instanties. Onze dochter heeft hulp nodig bij haar TOS en voor prikkelverwerking. De instantie die werkt met de TOS, doet niks met prikkelverwerking dus daar hebben we weer een andere professional van een andere instantie bij nodig.
Beide instanties hebben geobserveerd, vergaderd en doorgeschoven. Nu er bijna duidelijk is wat er gaat gebeuren, gaan ze wel samen vergaderen over de hulp die er geboden gaat worden zodat het niet dubbel gaat.
Hulpvraag
De hulpvraag is vanuit school gekomen en wij hebben alles gedaan wat school ons gevraagd heeft om te doen. Het is voor ons als ouders een enorme energieverslindende periode geweest, welke nog niet is afgelopen. Wij hebben ons vaak boos gevoeld en ik ook heel erg verdrietig bent geweest over de hele gang van zaken. Ik begrijp werkelijk niet hoe het zo ver heeft kunnen komen. Dat het onderwijs zo is doorgeslagen in protocollen en procedures. Dat wanneer er in november 2016 aan de ouders een zorg wordt geuit, er in januari 2018 nog steeds geen goede hulp ingezet heeft kunnen worden.
Gelukkig hebben wij onze zorg kunnen uiten aan de betrokken instanties. We hebben ons zegje mogen doen en er is naar ons geluisterd. Wij hopen echt dat deze doolhof vanaf de onderkant kan worden aangepakt. Het geld moet weer naar de scholen en de scholen moeten het vertrouwen krijgen dat zij echt wel weten hoe zij het beste het Passend Onderwijs voor hun leerlingen kunnen regelen. Het resultaat daarvan zal zijn dat er genoeg geld is om passend onderwijs te geven aan ieder kind. En dat iedereen die in het onderwijs werkt een passend salaris ontvangt.
